Zawsze bądź na bieżąco

Organizacja i projektowanie stanowisk pracy w otoczeniu produkcyjnym – w skrócie

Stoły robocze z regulacją wysokości i odpowiednie natężenie światła to nie wszystko: idealne warunki dla lepszej wydajności i ochrony przed chorobami zawodowymi. 

Odpowiednio zaprojektowane i zorganizowane stanowisko pracy do manualnej produkcji tworzy warunki do wydajnego wytwarzania i montowania produktów wysokiej jakości. Decydujące znaczenie ma w tym przypadku ergonomia. Ale co to pojęcie oznacza w kontekście przemysłowym i do czego służą ergonomiczne środki i rozwiązania? Marius Geibel, specjalista item w zakresie systemów ergonomicznych stanowisk pracy, o korzyściach wynikających z ergonomii mówi tak: „Często ergonomia kojarzy się z niepotrzebnymi wydatkami na stworzenie oazy komfortu. Patrząc na to zagadnienie całościowo, okazuje się, że integralną częścią definicji pojęcia ergonomii jest wzrost wydajności. W praktyce ergonomia i wydajność tworzą bowiem symbiozę. Osoby, który nie są niepotrzebnie obciążane, pracują z większą motywacją i osiągają lepsze wyniki. Ergonomia gwarantuje utrzymanie siły roboczej na dłużej.” Poznaj podstawy ergonomii w odniesieniu do projektowania stanowisk produkcyjnych, item dzieli się przydatnymi wskazówkami wskzówkami nie tylko przez ciekawe artykuły blogowe, poradniki,  ale również podczas webinarów czy szkoleń stacjonarnych, więcej na naszej stronie.

Gotowy na duże zlecenia – z listą kontrolną ergonomii!

Dowiedz się więcej: dzięki liście kontrolnej item poznasz podstawy ergonomii na stanowisku pracy w praktycznym zestawieniu – każda optymalizacja wydajności zwiększa Twoją konkurencyjność na rynku.
PRZECZYTAJ TERAZ

Stoły robocze do stanowisk produkcyjnych

Do pracy w produkcji manualnej zaleca się użycie stołów roboczych z regulacją wysokości. Dzięki temu można zmieniać pozycję siedzącą na stojącą, zapewniając w ten sposób odpowiednie odciążenie. Kto kilka godzin z rzędu nie zmienia pozycji ciała, ryzykuje napięcia, które mogą skutkować przewlekłymi stanami chorobowymi. Z tego względu ergonomiczne stoły robocze z regulacją wysokości stanowią ważny czynnik odpowiedzialny za ochronę zdrowia i utrzymanie wydajności pracowników. Zmiana pozycji ciała powinna przebiegać szybko, dlatego regulacja wysokości jest niewątpliwą zaletą.

W przypadku stołów roboczych z elektryczną regulacją wysokości można zapisać różne wartości, dzięki czemu pracownicy kolejnej zmiany mogą bez trudu i szybko ustawić je na swoją wysokość.

Dlatego wysokiej jakości systemy ergonomicznych stanowisk pracy, np. item, wyposażone są w silniki elektryczne o dużej mocy, które pozwalają na szybką regulację wysokości. Ponadto można zapisać różne wartości, dzięki czemu pracownicy kolejnej zmiany mogą bez trudu i szybko ustawić stoły na swoją wysokość. Po krótkim przeszkoleniu z użytkowania pracownicy samodzielne wybierają ustawienie, które jest dla nich idealne i najbardziej dopasowane; w razie potrzeby mogą je w każdej chwili zmienić. Rozmiar, wytrzymałość i konstrukcja stołu zależą od wymagań procesowych. Wybierając materiał, z jakiego wykonany jest stół, należy pamiętać o tym, aby nie odbijał światła i nie oślepiał, a także miał temperaturę przyjemną w dotyku.

Zmiana pozycji siedzącej na stojącą i na odwrót – w zależności od wykonywanej czynności – jest teraz możliwa za naciśnięciem guzika dzięki przemysłowym stołom roboczym z elektryczną regulacją wysokości.

Ergonomiczne fotele robocze do montażu manualnego

Jakość krzesła roboczego ma decydujący wpływ na komfort pracownika na stanowisku produkcyjnym. Pracownikom nie powinno się ograniczać swobody ruchu. Ergonomiczne krzesła robocze wykorzystywane na stanowiskach produkcyjnych mają za zadanie umożliwić dynamiczne siedzenie, czyli częste zmiany pozycji i postawy. W ten sposób można zapobiec jednostronnym przeciążeniom, a także nadmiernemu obciążeniu określonych grup mięśni. Krzesło robocze do zastosowania w otoczeniu przemysłowym powinno umożliwiać dynamiczne siedzenie, zapewniając synchroniczny ruch siedziska i oparcia. Idealne siedzisko wyróżnia się lekkim spadkiem i jest obrotowe. Oparcie z regulacją wysokości i nachylenia z regulowaną siłą oporu pozwala zawsze zachować optymalną postawę ciała podczas pracy. Istotne znaczenie ma jednak nie tylko sama organizacja stanowiska pracy i jego wyposażenie (ergonomia dotycząca warunków pracy), lecz również zachowanie pracowników (ergonomia dotycząca sposobu wykonywania pracy). Na infografice dotyczącej prawidłowego siedzenia item, która odnosi się do ergonomii sposobu wykonywania pracy, przedstawiono optymalną pozycję, jaką należy przyjąć na krześle.

Ergonomiczne krzesło robocze do manualnej produkcji można optymalnie dopasować do każdego pracownika, dzięki czemu zapobiega ono schorzeniom kręgosłupa.

Ergonomiczne krzesła robocze używane na stanowiskach przemysłowych powinny być również wyposażone w kółka z blokadami – np. krzesła robocze wysokie z podwyższonym siedziskiem powinny mieć kółka, które blokują się pod wpływem obciążenia. Te proste, ale bardzo skuteczne rozwiązania pozwalają zmniejszyć ryzyko wypadków przy pracy, nie ograniczając mobilności pracownika. W idealnym przypadku krzesła robocze wykorzystywane na stanowisku montażowym pozwalają na intuicyjne wykorzystanie wszelkich możliwych ustawień w pozycji siedzącej. Ergonomiczne krzesło robocze do manualnej produkcji można optymalnie dopasować do każdego pracownika, dzięki czemu zapobiega ono schorzeniom kręgosłupa. Kolejną cechą przemysłowych krzeseł roboczych wysokiej jakości jest łatwa w czyszczeniu wyściółka siedziska i oparcia. Powinna być odporna na smary i środki czyszczące, a także bardzo wytrzymała.

Znaczenie obszaru chwytania na stanowisku pracy

Każdy człowiek jest inny. Na przykładzie obszaru chwytania widać to jeszcze bardziej – poza tym unaocznia, dlaczego otoczenie produkcyjne jest nie do pomyślenia bez ergonomicznych stanowisk pracy. Obszarem chwytania jest ta strefa stanowiska pracy, z której pracownik może pionowo lub poziomo sięgnąć do każdego miejsca bez konieczności opuszczania swojego stanowiska pracy, czy to stojącego, czy siedzącego. Ze względu na różny wzrost pracowników, a także różne inne wymagania, obszar chwytania jest inny dla każdego z nas. Bardzo zróżnicowane warunki fizyczne pracowników nie stanowią żadnego problemu dla modułowego i elastycznego systemu ergonomicznych stanowisk pracy, a to m.in. dzięki bogatej ofercie różnych komponentów. Obszar chwytania składa się zasadniczo ze strefy obsługiwania przez jedną rękę, rozszerzonej strefy obsługiwania przez jedną rękę i strefy obsługiwania przez dwie ręce. Obszar chwytania przedstawiono poniżej. W strefie obsługiwania przez jedną rękę (kolor pomarańczowy) należy umieszczać potrzebne materiały i narzędzia, aby przy sięganiu po nie, nie wykonywać skrętów tułowia. Tutaj wyraźnie widać korzyści płynące z ergonomii.

Podział obszaru chwytania na stanowisku montażowym: Strefa obsługiwania przez jedną rękę (kolor pomarańczowy), rozszerzona strefa obsługiwania przez jedną rękę (kolor jasnoniebieski) i strefa obsługiwania przez dwie ręce (kolor zielony).

Użycie ramion przegubowych (w idealnym przypadku z trzema przegubami) montowanych do komponentów służących do dostarczania materiałów i narzędzi umożliwia wszystkim pracownikom indywidualne dopasowanie. Taka elastyczność oznacza krótki czas pobierania potrzebnych elementów i fizyczne odciążenie. Rozszerzona strefa obsługiwania przez jedną rękę (kolor jasnoniebieski) przewidziana jest dla materiałów, które używane są rzadziej. Obejmuje również obszary poza stołem roboczym, gdzie używane są np. przenośne wózki dostawcze z regulacją wysokości. Czynność, której efektem są wartości, wykonywana jest w strefie obsługiwania przez dwie ręce (kolor zielony) znajdującej się bezpośrednio przed pracownikiem. To tutaj wytwarzane są produkty. W tym miejscu najlepsza jest również zdolność widzenia.

Funkcja oświetlenia przy projektowaniu i organizacji stanowisk pracy w otoczeniu produkcyjnym

Obecnie ciągle nie docenia się znaczenia światła dla ergonomicznych stanowisk pracy w otoczeniu produkcyjnym. Pokazała to przeprowadzona przez item ankieta na temat ergonomii „Ergonomia a praca przy produkcji manualnej“, w ramach której pytano m.in. o najczęściej stosowane rozwiązania ergonomiczne. 76% ankietowanych przedsiębiorstw odpowiedziało, że najczęściej używają ergonomicznych krzeseł roboczych, 75%, że ergonomicznych stołów roboczych, natomiast jedynie 55% podało jako rozwiązanie oświetlenie. Sprawdzony środek techniczny stanowią w tym przypadku: Przemysłowe lampy LED. Decydujące znaczenie ma tutaj temperatura światła lampy LED wykorzystywanej na stanowisku pracy. W odniesieniu do temperatury barwowej światła – wyrażanej w Kelwinach (K) – warto zwrócić uwagę na następujący podział:

  • Zimne, białe światło: od 3330 do 5300 Kelwinów; działa pobudzająco na rytm okołodobowy człowieka
  • Ciepłe, białe światło: od 2700 do 3300 Kelwinów; działa odprężająco i uspakajająco

Na stanowiskach pracy, gdzie odbywa się montaż manualny, ważna jest równowaga. Temperatura barwowa wynosząca ok. 4000 K jest łagodna i sprzyja wydajności. Oświetlenie o takiej barwie leży między białym, ciepłym światłem żarówki (ok. 2700 K) a białym światłem dziennym (powyżej 5300 K). Negatywny wpływ na wzrok ma nie tylko odpowiednia barwa światła, lecz również zjawisko wielocienia. Polega ono na tym, że pojedyncze lampy punktowe tworzą pojedyncze, nakładające się na siebie cienie. Skutkiem wielocienia jest zmęczenie i osłabienie koncentracji. Przemysłowe lampy LED przeciwdziałają temu, ponieważ zapewniają jednolite oświetlenie tworzące tylko cienie o miękkich konturach. Ta właściwość, a także nie migające światło, sprawia, że przemysłowe lampy LED o wysokiej częstotliwości znacznie odciążają wzrok. Chociaż migotanie światła o niskiej częstotliwości nie jest świadomie odbierane, powoduje bóle głowy i dyskomfort.

Przemysłowe lampy LED starannie dobrane do stanowiska pracy chronią oczy poprzez zapobieganie zjawisku wielocienia i zapewnieniu odpowiedniej temperatury barwowej.

Umieszczanie informacji na stanowisku do produkcji manualnej

Stanowisko pracy powinno być również wyposażone w ergonomiczne rozwiązania służące do umieszczania informacji. Zaleca się, aby informacje umieszczać zgodnie z zasadą, która mówi o tym, aby znaczenie treści malało od wewnątrz do zewnątrz. Aby unikać nadmiernego obracania głowy, informacji nie powinno się umieszczać zbyt wysoko. W związku ze stale postępującą cyfryzacją montażu na stanowiskach przemysłowych coraz częściej umieszcza się ekrany. W tym przypadku również dostępne są odpowiednie akcesoria umożliwiające indywidualne dopasowanie: Obrotowe wysięgniki pod monitor pozwalają na precyzyjne ustawienie zgodnie z indywidualnymi potrzebami i zapobiegają w ten sposób nadmiernym fizycznym obciążeniom. Zasadniczo należy umieszczać ekrany bezpośrednio w polu widzenia pracownika a nie z boku.

Łączenie stanowisk pracy i ergonomiczne dostarczanie materiałów

Stanowiska pracy do produkcji manualnej dostosowane są do wielu różnych koncepcji logistycznych, co pozwala na łatwe przejście z produkcji pojedynczych sztuk na montaż potokowy. Aby takie przejście było możliwe, konieczny jest system przemysłowych stanowisk pracy, który nie tylko wyposażony jest we wszystkie potrzebne komponenty, lecz również jest wyjątkowo elastyczny. Wyposażenie stanowiska pracy wykorzystywane w produkcji pojedynczych sztuk powinno nadawać się również do stanowisk z montażem potokowym. Na potrzeby montażu potokowego stanowiska pracy należy ze sobą połączyć, używając do tego środków transportowych, np. listew rolkowych, oraz wózków transportowych, które spełniają wymagania Lean Production.

Modułowe wózki transportowe oferują dla każdego rodzaju zastosowania odpowiedni typ konstrukcji, wyposażenia i idealny rozmiar.

Wózki transportowe są tylko wówczas wydajne, gdy wyróżniają się modułową budową i gdy można je szybko i łatwo zmodyfikować. Dzięki swoim technicznym właściwościom oferują dla każdego rodzaju zastosowania odpowiedni typ konstrukcji, wyposażenia i idealny rozmiar. Systemy dostarczające materiały pokazują, jak skuteczne są stanowiska produkcyjne zaprojektowane zgodnie z zasadami ergonomii: Unika się ruchów powodujących nadmierne fizyczne obciążenie, np. podnoszenie dużych ciężarów. W ten sposób można szybciej dostarczyć potrzebne elementy, zapobiegając równocześnie obciążeniom. Bezpośrednie połączenie na stanowisku pracy zasad ergonomii i intralogistyki lean nazywamy w item „ergologistic”. W ramach tej koncepcji mamy również odpowiednią ofertę specjalnych komponentów: ergonomiczne stanowiska pracy można wyposażyć w tace z profilem amortyzującym, które montuje się z tyłu i które w łatwy sposób gwarantują dostarczenie drobnych elementów umieszczonych w standardowych pojemnikach.

Zasady ergonomii odgrywają ważną rolę również w odniesieniu do dostarczania materiałów na stanowiska przemysłowe zgodnie z koncepcją Lean Production.

Chcesz na bieżąco otrzymywać informacje o ergonomii? W takim razie mamy coś dla Ciebie: Zapisz się do blogowego newslettera item, wykorzystując do tego baner w prawym górnym rogu!