Wpływy cyfrowej przemiany na ergonomię stanowisk pracy są nie tylko różnorodne ale także imponujące. Ergonomiczne stanowiska pracy item to pierwszy krok w przyszłość.
Przemysł 4. 0 jest obecnie tematem przewodnim w wielu rozmowach. Jednak zbyt łatwo jest stracić z pola widzenia to, co czwarta rewolucja przemysłowa oznacza dla ergonomii w miejscu pracy, i jakie ma znaczenie dla zasad ergonomii uwzględnianych przy projektowaniu stanowisk pracy. Ponieważ oba zagadnienia są ściśle ze sobą powiązane, nie trudno będzie udowodnić, że: Czwarta rewolucja przemysłowa z triumfem wdziera się w społeczeństwo, które z roku na roku staje się coraz starsze. Zapewnienie wysokiej wydajności pracowników to temat, który coraz częściej spędza przedsiębiorstwom sen z powiek – podobnie jest z zastosowaniem cyfrowych rozwiązań i systemów. Poniżej omówimy bezpośrednie skutki cyfrowej rewolucji na aspekty prozdrowotne związane z przemysłowymi stanowiskami pracy.
Ergonomiczne stanowiska pracy dzięki współpracy człowiek-maszyna
Poprzednio omówiliśmy systemy cyberfizyczne (CBS): Obrabiane przedmioty reprezentowane są przez programy i mogą dzięki temu się komunikować. To wcale nie oznacza, że człowiek w Internecie Rzeczy (ang. Internet of Things) traci swoją pozycję. Jego udział w procesach polega nie tylko na samym sterowaniu. Staje się częścią sieci – po spełnieniu zasad ergonomii. Załóżmy, że wyrób A musi podjąć decyzję, kto ma zająć się jego dalszą obróbką. Na podstawie dostępnych danych osobowych (np. wzrost lub dotychczas wykonywane czynności) stwierdza, że najlepiej będzie się do tego nadawała osoba B. Nie wybiorą osoby C, ponieważ istnieje ryzyko, że to zadanie za bardzo ją obciąży.
Nie ma potrzeby stosowania barierek ochronnych lub specjalnej odzieży roboczej.
Innym przykładem współpracy między człowiekiem a maszyną w środowisku 4.0 jest zastosowanie robotów kolaboracyjnych. W takim rozwiązaniu człowiek i jego sztuczni koledzy pracują ramię w ramię. Pod względem ergonomii taki podział pracy ma wiele zalet: Po pierwsze, maszyny mogą wykonywać zadania, które ze względu na wymuszoną postawę ciała lub konieczność użycia ciężkich narzędzi są dla operatora za dużym obciążeniem. Po drugie, roboty najnowszej generacji charakteryzują się obłymi osłonami i nie stanowią dla człowieka bezpośredniego zagrożenia. Nie ma potrzeby stosowania barierek ochronnych lub specjalnej odzieży roboczej. Po trzecie, roboty dzięki wbudowanym czujnikom rozpoznają ruch i unikają kolizji.
Praca manualna: Ergonomiczne stanowiska pracy item
Człowiek w żadnym wypadku nie odchodzi do lamusa.
Człowiek nie musi chować się w cień. Manualna produkcja ma duże znaczenie dla czwartej rewolucji przemysłowej. Takie czynności stanowią duże fizyczne obciążenie. Ze względu na coraz częstsze włączanie pracownika w procesy cyfrowe wzrasta potrzeba wyjaśnienia zasad ergonomii pod kątem stanowisk pracy. Jeśli dostępne są dane opisujące każdego pracownika (wzrost, idealna strefa pracy rąk itd.), można zlecić mu wykonanie zadania, które jest dla niego najbardziej optymalne i ergonomiczne. Nie ma przyszłości bez ergonomicznych stołów roboczych ze stopniową regulacją. Wszystkie ergonomiczne stanowiska pracy item spełniają te wymagania. Pod tym względem czwarta rewolucja przemysłowa 4.0 to postęp w ergonomicznej organizacji stanowisk pracy.
W odniesieniu do urządzeń ubieralnych (tzw. „wearables”) widoczny jest kolejny trend związany z pracą w zgodzie z zasadami ergonomii. To pojęcie przywodzi na myśl przede wszystkim zegarki typu smartwatch, jednak przenośne systemy komputerowe dają na przemysłowym stanowisku pracy wiele korzyści. Istnieją np. inteligentne rękawice, które aktywnie wspomagają ich użytkownika. Gromadzą np. informacje, czy pojedyncze etapy robocze danego procesu produkcyjnego zostały prawidłowo wykonane. Wbudowany skaner pozwala na szybką identyfikację wyrobów. W ten sposób operatorzy mogą wykonywać równocześnie kilka czynności – bez konieczności wykonywania dodatkowych ruchów. Z niecierpliwością czekajmy na to, co przyniesie nam ergonomia na stanowiskach pracy.
